Duurzame mondzorg thuis - Een gids voor een milieuvriendelijke glimlach

MONDVERZORGING 3.0; verzorg je gebit goed én duurzaam! Een Duurzame Mondzorg; elke stap is er een! DE TANDENBORSTEL De geschiedenis en de toekomst van de tandenborstel. Ook in de zorg is er gelukkig steeds meer aandacht voor duurzaamheid. Dagelijks gaan er vele kilo's plastic doorheen in de (dentale) zorgverlening en ook thuis in de badkamer bij de dagelijkse hygiëne. Belangrijkste gedachte hierbij is; ‘Voorkomen is beter dan genezen’. Om het gebit gezond te houden, zijn er allerlei producten te verkrijgen van tandenborstel tot mondwater die we vanzelfsprekend vinden. Toch is het veelvuldig gebruik van de nylon tandenborstel, zoals we die nu kennen, pas in 1938 op gang gekomen. De Amerikaanse troepen van de 2e wereldoorlog zorgden voor verspreiding in Europa. Hiervoor werden tanden schoongehouden door het bijten op speciale twijgjes ('Miswak'). De introductie van dit (semi) synthetische niet biologisch afbreekbare polymeer en de tandenborstels die ervan gemaakt worden, had grote effecten op de dagelijkse mondzorg én het milieu. De lage kosten, het eenvoudige productieproces, de diversiteit in toepasbaarheid en de weerstand tegen water, zorgden voor een grote technologische vooruitgang op heel veel gebieden in ons leven. Het maakte het tandenpoetsen toegankelijker voor iedereen en heeft daarmee aanzienlijk bijgedragen in het tegengaan van de ongezonde mond, met gaatjes en tandvleesproblemen. De keerzijde van de medaille is dat juist deze eigenschappen ook zorgen voor een enorme milieubelasting. Het kan wel 400 jaar duren voordat de tandenborstel is afgebroken. Inmiddels zijn er verschillende alternatieven die steeds meer gebruikt worden. De elektrische tandenborstel en de plastic borstel met verwisselbare kop geeft minder afval maar dit is nog steeds niet afbreekbaar. Daarnaast zien we steeds meer typen borstels van bamboe of suikerriet. Deze borstels zijn dan biologisch afbreekbaar maar helaas zijn de haren nog vaak van nylon. Recent Engels onderzoek heeft gekeken naar de hele 'Life Cylce' van cradle to grave. Hierbij zijn alle aspecten, zoals het productieproces, het vervoer, het gebruik en het afval meegenomen. Dit onderzoek toonde aan dat de plastic borstel met een kleine verwisselbare kop de minste milieubelasting heeft gevolgd door de bamboe borstel. Als consument kan je wel degelijk het verschil maken! De tandenborstel is maar een heel klein onderdeel van de totale plastic afvalberg. Productie van nieuw plastic is zo goedkoop omdat de kosten van het verwerken van dit afval hierin niet meegenomen worden. Producenten kunnen bijdragen door bij hun productie ook de afvalfase van hun product mee te nemen in ontwerp en productie en het nu nog duurdere gerecyclede plastic te gebruiken. Als consument moeten we kijken naar de hoeveelheid die we kopen en weggooien. Minder kopen, meer hergebruiken, ons meer verdiepen in het materiaal en voorkomen van ziekte door een bewuste gezondere leefstijl kan onze bijdrage zijn. Een Duurzame Mondzorg; elke stap is er een! DE TANDPASTA De geschiedenis en de toekomst van de tandpasta. Tandpasta tubes kunnen nauwelijks gerecycled worden en eindigen tussen ons vuil of in het milieu. Als consument kan je wel degelijk het verschil maken! Tandpasta op een tandenborstel is het middel dat we nu gebruiken om ons gebit schoon en gezond te houden. 3000 - 5000 voor Christus werd al door de Egyptenaren een pasta gebruikt om de tanden schoon te maken zonder een borstel. De pasta werd, net als vandaag de dag, voornamelijk gebruikt om de tanden te bleken, de adem te verfrissen en om de tanden en het tandvlees schoon te maken. De materialen die gebruikt werden zijn echter behoorlijk abrasief (schurend) en niet heel hygiënisch. Tandpasta's zoals wij die nu kennen komen, in poedervorm, rond 1800 op de markt. Eind 1800 komen de eerste tandpasta's in de bekende tubes op de markt. In 1914 wordt fluoride toegevoegd om corrosie van het gebit te voorkomen en werden de tandpasta's veel minder abrasief. Door gebrek aan lood en tin, tijdens de 2e wereldoorlog, worden de tubes geproduceerd van plastic. Eind 1950 begin 1960 wordt fluoride in de pasta standaard en worden de pasta's zachter en gebruiksvriendelijker. De toegankelijkheid, de smaak en de toevoeging van fluoride hebben de mondgezondheid in het algemeen sterk verbeterd. Helaas dragen de tandpastatubes ook behoorlijk bij aan het wereldwijde plastic afvalprobleem. Maar zijn er dan wel duurzamere alternatieven? Zeker. Denk bijvoorbeeld aan het openknippen van je tube; 5 tot 20 % blijft nog in de tube achter! Maar een meer duurzame keuze kan je vinden in de richting van 'zero waste' gebruik tandpasta tabletten. Problemen met je gebit voorkomen door de tijd te nemen en op de juiste manier je gebit te verzorgen, heeft de grootste meerwaarde voor jezelf, je portemonnee en een duurzamere samenleving. Een Duurzame Mondzorg; elke stap is er een! Duurzame flos, ragers, en stokers Een serie ter aanvulling op de Duurzame Dinsdag en de Verspillingsvrije week door tandarts Michiel Lieshout, adviseur Duurzame mondzorg. Een duurzame mondzorg, elke stap is er een! Op dit moment drijft er meer dan 150 miljoen ton plastic in de zee. Vertegenwoordigers van de Europese Commissie hebben in december 2018 een akkoord gesloten om de plasticsoep tegen te gaan...